Przestrzeń i pomieszczenia, w których się znajdujemy wpływają na nasze samopoczucie oraz funkcjonowanie. W pracy psychoterapeutycznej często stawiamy sobie pytanie jak możemy wykorzystać oraz zaaranżować przestrzeń, aby wpływała pozytywnie na spokój, poczucie bezpieczeństwa oraz skupienie osób zgłaszających się po wsparcie.
W terapii istotne są nie tylko odpowiednie kwalifikacje oraz umiejętności terapeuty, ale także przestrzeń, w jakiej ją prowadzimy oraz bodźce jakie w niej dostarczamy. Chociaż często możemy nie zwracać na nie uwagi, to małe detale, takie jak rodzaj oraz poziom światła, zapachy, kolory oraz liczba przedmiotów znajdujących się w pomieszczeniu mogą oddziaływać na efekty oraz jakość terapii. W pracy psychopedagogicznej możemy się spotkać z osobami ze zróżnicowanymi potrzebami, dla których te małe detale, jak nawet zapach naszych perfum mogą sprawiać dyskomfort oraz uniemożliwiać zdolność do skupienia się. O co warto zadbać podczas aranżacji przestrzeni terapeutycznej, aby jak najlepiej zadbać o potrzeby osób zgłaszających się o wsparcie?
Przede wszystkim sugeruje się odejście od formy krzeseł i dzielącego nas z drugą osobą biurka. Forma może powodować duże poczucie dystansu oraz może nadawać wrażenie formalności spotkań, zupełnie jakbyśmy byli na wizycie u lekarza lub w urzędzie. O wiele lepszym rozwiązaniem mogą być kanapy lub wygodne fotele, które zapewnią wygodę oraz większe poczucie swobody, a w rezultacie ułatwią nawiązanie relacji oraz kontaktu. Są jednak osoby, dla których stół i krzesła będą optymalną aranżacją przestrzeni, pomagającą radzić sobie z lękiem – szczególnie podczas pierwszych spotkań. Warto więc być pod tym względem elastycznym i zapytać osoby, jaką formę preferuje.
Podczas doboru mebli również powinniśmy zadbać o pewnego rodzaju jedność stylistyki oraz dobrą jakość, która będzie wpływać na ich trwałość. Zadbajmy również, aby ich ułożenie było jak najbardziej stałe. Ich częste przestawianie oraz zmiana aranżacji może nieść za sobą ryzyko rozstrojenia oraz dezorientacji osób korzystających z naszego wsparcia.
Projektowane przez nas pomieszczenie powinno być w miarę możliwości jak najbardziej przestronne. Zniwelujmy zbędne przedmioty, stosy książek oraz dokumentów, które nie są nam potrzebne. Nadmiar przedmiotów może skutecznie rozpraszać, szczególnie osoby w spektrum autyzmu, które z reguły potrzebują mieć w swoim otoczeniu jak najmniej bodźców. Światło również jest bardzo ważnym aspektem. Należy zadbać, aby było ono jak najbardziej naturalne. Zrezygnujmy z lamp, których światło razi nasze oczy, a zamiast tego, tam gdzie możemy starajmy się je przyciemnić. Zminimalizujmy dźwięki oraz hałas. Ograniczmy do minimum ilość i intensywność występujących zapachów. Warto pamiętać, aby zwrócić uwagę na pomoce, z których korzystamy. Niektóre z nich, na przykład farby lub długopisy mogą posiadać intensywny zapach -starajmy się korzystać, z tych bezzapachowych lub o niskim poziomie jego natężenia.
Jeżeli prowadzimy spotkanie w formie rozmowy wideo, to nasza przestrzeń również ma znaczenie. Zadbajmy o spokojne oraz przejrzyste tło, a także pomyślmy o tym jak możemy zniwelować zbędne dźwięki oraz szumy, które mogą występować. Znajdźmy ciche oraz spokojne miejsce, a jeśli mamy taką możliwość to skorzystajmy ze słuchawek oraz dobrej jakości sprzętu, który nada jakości dźwięku oraz obrazu stosunek najbardziej zbliżony do spotkań odbywających się stacjonarnie.
Pamiętajmy, że komunikacja i współpraca ma bardzo duże znaczenie. Stawiajmy sobie, ale także naszym współpracownikom i osobom korzystającym ze wsparcia pytania: Co możemy zrobić oraz zmienić, aby czuć się lepiej w przestrzeni? Czy jest coś co sprawi, że nasz podopieczny poczuje się bardziej komfortowo? Nikt nie jest w stanie lepiej nam opisać, co drażni lub rozprasza naszych klientów, niż oni sami.
Źródła:
– https://s2.chorus-mk.thirdlight.com/file/24/asDKIN9as.klK7easFDsalAzTC/NAS-Good-Practice-Guide-A4.pdf?fbclid=IwAR1mt6sVWeVrq-8kPmy2pcKlc9cmK19imhCqPgbVsPUXR97qmC81iOY1tf0 (tłumaczenie: Maja Krajewska)
– BIELAK-ZASADZKA, M. A. R. I. A., & PACHNIK, A. (2024). Kreowanie przestrzeni dedykowanej osobom dorosłym z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Builder (1896-0642), 318(1).
Tekst stworzony przez stażystkę Paulę Macioszek.