Od długiego czasu fundacje, rodziny i same osoby z niepełnosprawnością zgłaszały potrzebę reformy przepisów dotyczących wsparcia osób z niepełnosprawnością. Wraz z rozpoczęciem 2024 roku widać pierwsze zmiany. Rząd przyjął projekt ustawy, który ma wspomóc osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Celem wprowadzonych zmian jest jak największe upodmiotowienie i usamodzielnienie osób z niepełnosprawnościami oraz zapewnienie ich opiekunom niezależności i możliwości powrotu na rynek pracy.
Nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie świadczenia wspierającego, które będzie wynosiło od 40% do 220% renty socjalnej. Skierowane jest ono do osób po 18. roku życia. Świadczenie jest przyznawane niezależnie od dochodów i innych form wsparcia, które otrzymuje osoba z niepełnosprawnością. Prawo do świadczenia wspierającego uzależnione jest od uzyskania przez osobę z niepełnosprawnością decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, na poziomie od 70 do 100 punktów. Wniosek o wydanie takiej decyzji należy złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności począwszy od 1 stycznia 2024 r.
Instrukcję krok po kroku jak złożyć wniosek można znaleźć na stronie gov.pl. Ocena będzie dokonywana w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej lub w miejscu zorganizowanym przez zespół oceniający (na wniosek osoby). Będzie ona uwzględniała każdy aspekt funkcjonowania osoby niepełnosprawnej, w tym m.in. wpływ konieczności stosowania technologii wspierających jej funkcjonowanie.
Zmienione przepisy poszerzają także grono osób, które mogą otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, niezależnie od podjętego zatrudnienia (listę osób, którym przysługuje świadczenie można znaleźć pod linkiem). Również posiadany przez opiekuna status rolnika, małżonka rolnika, czy domownika rolnika nie stanowi żadnej przeszkody w otrzymywaniu od 1 stycznia 2024 r. świadczenia pielęgnacyjnego. Jeśli opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą do 18. roku życia, świadczenie jest wypłacane na każdą osobę z niepełnosprawnością. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2988 zł miesięcznie.
Dużą zmianą dla rodziców jest możliwość pracy zawodowej bez utraty prawa do świadczenia. Jedynym warunkiem jest opieka nad dzieckiem z niepełnosprawnością, które nie ukończyło 18. roku życia. O świadczenie pielęgnacyjne mogą ubiegać się również wszystkie rodziny zastępcze, osoby prowadzące rodzinne domy dziecka oraz dyrektorzy placówek pieczy zastępczej. Świadczenie zostaje podwyższone o 100% jeśli w rodzinie jest więcej niż jedno dziecko z niepełnosprawnością.
Wprowadzone zmiany to dobry krok w stronę godnego i niezależnego życia osób z niepełnosprawnością. Potrzeby są jednak ogromne. Rząd powinien również zwiększyć nacisk na dostęp do asystencji osobistej, aby jak najbardziej odciążyć rodziny. Przedstawione zmiany mimo wszystko napawają optymizmem, że po długim czasie głos osób z niepełnosprawnością został usłyszany.
Wpis został napisany przez praktykantkę z Uniwersytetu SWPS w Poznaniu p. Angelikę Folerzyńską.
