Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego obchodzony jest co roku w dniu 10 października. Pierwszy raz ogłoszony został w roku 1992 przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego (World Federation for Mental Health, WFMH) z inicjatywy ówczesnego Zastępcy Sekretarza – generała Richarda Huntera. Celem jego utworzenia było zwiększanie świadomości społeczeństwa w temacie zdrowia psychicznego.
Inicjatywa ta przetrwała aż do teraz. Co roku zapowiadany jest inny temat przewodni, na którym skupiają się obchody. W roku 2023 dzień ten obchodzony był pod hasłem „Zdrowie psychiczne to uniwersalne prawo człowieka”. Był on także wyjątkowy, ponieważ to właśnie w tym roku Światowa Federacja Zdrowia Psychicznego obchodzi swoje 75-lecie.
Rok założenia Federacji, czyli 1948, był wyjątkowo istotny dla kształtowania się praw człowieka. To 10 grudnia tego roku została uchwalona Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. W pierwszym jej artykule czytamy, że „Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa”.
Pomimo, że w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka nie pojawiło się bezpośrednie odniesienie do zdrowia psychicznego, to wydaje się, że miała ona duże znaczenie w kontekście poprawy jakości życia dużej grupy osób. Sama sugestia, że zdrowie psychiczne do praw człowieka należy, sprawia, że podkreślona zostaje jego ogromna wartość. Wskazuje to również na fakt, że tegoroczne działania powinny dotrzeć do wszystkich, niezależnie od ich statusu majątkowego, narodowości czy innych uwarunkowań.
Głównymi założeniami Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego w tym roku było zaznaczanie, iż każdy powinien otrzymywać wysokiej jakości opiekę w zakresie zdrowia psychicznego oraz, że prawa człowieka i dobro osób zmagających się z kryzysem zdrowia psychicznego muszą być szanowane we wszystkich częściach świata. W konsekwencji każda osoba mająca trudności ze zdrowiem psychicznym powinna mieć:
- Prawo do ochrony przed czynnikami szkodliwymi dla zdrowia psychicznego (szczególnie osoby bezbronne, w tym dzieci, mniejszości etniczne i ludność przesiedlona)
- Prawo dostępu do wysokiej jakości i niedrogiej opieki, gdy dana osoba zmaga się ze swoim zdrowiem psychicznym.
- Prawo do wolności i godności, w tym prawo wyboru.
Mamy nadzieję, że macie sposobność i okazję do tego, aby dbać o swoje zdrowie psychiczne na co dzień, nie tylko „od święta”. Bardzo zgadzamy się jednak również z założeniami kryjącymi się za corocznymi październikowymi obchodami. Mamy nadzieję, że z roku na rok będą one zwiększać świadomość naszego społeczeństwa w tym zakresie.
Źródła:
- https://wmhdofficial.com/
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka podpisana w Paryżu 10 grudnia 1948 roku.